7 chế độ cần có của bệnh sỏi thận

Quá trình hình thành soi than là một quá trình phức tạp, do nhiều yếu tố gây ra chứ không phải chỉ do bị dư canxi. Nhiều người ăn uống kham khổ kiêng cữ canxi vẫn bị sỏi thận, ngược lại nhiều người uống nhiều sữa, ăn nhiều tôm cua nhưng đâu có bị sỏi thận. Vậy chế độ ăn uống như thế nào ở người đã từng có sỏi thận để tránh bị tái phát? Dưới đây là 7 điều cần ghi nhớ của người bệnh sỏi thận.

Uống nhiều nước:

soi than, than hu, suy thận

Đây là điều quan trọng nhất trong 7 điều. Nêu uống khoảng 2,5 – 3 lít nước lọc mỗi ngày (chia ra uống đều nhiều lần trong ngày) hoặc ăn uống làm sao để có lượng nước tiểu đạt trên 2,5 lít/ngày. Đi tiểu nước tiểu màu trắng trong chứng tỏ uống đủ lượng nước. Uống nhiều nước vừa giúp tránh bị sỏi thận vừa giúp tống xuất những viên sỏi nhỏ nếu có.

Ăn ít thịt động vật:

ăn thực phẩm chứa ít muối, ăn ít các loại thịt. Có thể ăn cá thay cho thịt. Tôm cua có thể ăn vừa phải được.

Ăn uống điều độ thực phẩm chứa canxi (sữa, phomai):

soi than, than hu, suy thận

 

Mỗi  ngày có thể dùng khoảng 3 ly sữa tươi hoặc một lượng tương đương các sản phẩm từ sữa như: bơ, phomai (khoảng 800-1.300mg canxi). Không nên kiêng cữ quá mức những thực phẩm chứa canxi vì như thế sẽ gây mất cân bằng trong hấp thụ canxi, khiến cơ thể hấp thu oxalat nhiều hơn từ ruột và sẽ tạo sỏi thận, ngoài ra kiêng cữ thực phẩm chứa canxi sẽ bị loãng xương.

Trường hợp bị sỏi thận tái phát nhiều lần, sau khi xét nghiệm kiểm tra có bằng chứng đa canxi niệu do tăng hấp thu canxi từ ruột thì cần kiêng canxi, nhưng không phải kiêng hoàn toàn, mà ăn khoảng 400mg/ngày, tương đương 1,5 ly sữa tươi.

Giảm thực phẩm chứa nhiều oxalat: trà đặc, cà phê, socola, bột cám, ngũ cốc, rau muống.

Nên uống nhiều nước cam, chanh, bưởi tươi: những loại thức uống này chứa nhiều citrat giúp chống tạo sỏi.

Nên ăn nhiều rau tươi: giúp tiêu hóa nhanh, giảm hấp thu các chất gây sỏi thận.

Tránh ăn nhiều thực phẩm chứa chất purin gây sỏi thận như: cá khô, thịt khô, tôm khô, lạp xưởng, các loại mắm, lòng lợn, lòng bò.

Cần lưu ý ở người bị sỏi thận tái phát nhiều lần nên đi khám kiểm tra tìm nguyên nhân gây sỏi tái phát để điều trị và chế độ ăn cụ thể phù hợp đối với từng nhóm nguyên nhân. Có nhiều nhóm nguyên nhân khác nhau gây sỏi tái phát như dị dạng, hẹp đường tiết niệu, do nhiễm khuẩn niệu, bệnh axit hóa do ống thận, đa canxi niệu do tăng thải canxi từ xương, do tăng hấp thu canxi từ ruột và do thận, đa oxalat niệu nguyên phát hoặc do ăn uống, đa uric niệu.

Nguy cơ sỏi thận từ uống trà đá

Trà đá ngày càng trở nên phổ biến hơn khi đóng vai trò là đồ uống được mọi người ưa chuộng vì thuận tiện cũng như giá thành cũng nó. Tuy nhiên, một nghiên cứu mới cho thấy những người uống trà đá có nguy cơ cao bị soi than. Bởi vậy mà chúng ta không nên lạm dụng đồ uống này.

soi than, suy thận, than hu

Các nhà nghiên cứu thuộc Trung tâm y tế ĐH Loyola giải thích rằng loại đồ uống mùa hè này chứa hàm lượng cao oxalat, một hóa chất dẫn đến hình thành các tinh thể nhỏ từ các muối khoáng và muối được tìm thấy trong nước tiểu. Mặc dù những tinh thể này thường là vô hại song các nhà nghiên cứu cảnh báo rằng chúng có thể phát triển đủ to gây tắc các ống nhỏ để dẫn nước tiểu từ thận xuống bàng quang.

Các tác giả nghiên cứu đã chỉ ra mất nước là nguyên nhân hay gặp nhất gây sỏi thận. Tuy nhiên, uống trà đá có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh này. Các nhà nghiên cứu lưu ý rằng phụ nữ mãn kinh có nồng độ estrogen thấp và những người bị cắt buồng trứng cũng có nguy cơ cao hơn bị sỏi thận. Hơn nữa, nam giới dễ bị sỏi thận hơn gấp 4 lần so với phụ nữ và nguy cơ này tăng rõ rệt ở nam giới trên 40 tuổi. Hơn thế, sỏi thận là nguy cơ hàng đầu dẫn đến tình trạng suy thận gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe.

Milner giải thích thêm để giảm nguy cơ sỏi thận, than hu mọi người nên uống nhiều nước. Mặc dù uống nước là tốt nhất song họ vẫn lưu ý rằng nước chanh thực sự là lựa chọn tốt hơn cả vì “chanh chứa hàm lượng muối acid citric cao vốn làm ức chế sự phát triển sỏi thận”.

Tác giả nghiên cứu cũng khuyên là người có nguy cơ sỏi thận nên thực hiện các bước dưới đây:

– Tránh những thực phẩm chứa hàm lượng oxalat cao như: rau bina, sô cô la và quả hạnh.

– Giảm khẩu phần muối ăn

– Ăn ít thịt

– Bổ sung đủ calci để làm giảm lượng oxalat hấp thu vào cơ thể.

(sưu tầm)

Top các thực phẩm không nên ăn nhiều

Ngày nay thực phẩm có vai trò rất quan trọng đến đời sống con người. Tuy nhiên nhiều khi chúng ta lạm dụng những thực phẩm đó quá giới hạn đã vô tình hình thành nên những nguy cơ về bệnh rất cao. Gây ảnh hưởng không ít nhiều đến đời sống và sức khỏe con người. Bởi vậy bạn hết sức lưu ý khi ăn uống, tránh ăn nhiều các thực phẩm có thể gây hại đến đời sống sức khỏe.

1. Thịt đỏ

Thường xuyên ăn thịt đỏ, có thể làm tăng nguy cơ tử vong sớm. Theo nghiên cứu cho thấy, cứ ăn một khẩu phần thịt đỏ chưa chế biến sẵn mỗi ngày làm tăng khoảng 13% nguy cơ tử vong. Thịt đỏ đã chế biến sẵn còn nguy hiểm hơn, cứ ăn một phần thịt đỏ đã chế biến thịt mỗi ngày nguy cơ tử vong có thể làm tăng 20%.

2. Cà chua

soi-than, suy-than,than-hu

Ít ai biết, trong cà chua có chứa loại độc tố là tomatidihe. Nhưng đối với cà chua xanh thì hàm lượng tomatidine lại rất cao, có thể lên tới 58mg/100g, nếu ăn cà chua xanh bạn có thể bị trúng độc tomatidine và xuất hiện triệu chứng như váng đầu, nôn oẹ, nhiều nước dãi… nếu không giải độc kịp thời có thể nguy hiểm tới tính mạng.

3. Mì ăn liền

soi-than, suy-than,than-hu

Đây là thực phẩm không thể thiếu với bất kì ai. Tuy nhiên, thành phần của mì ăn liền chứa nhiều chất béo bão hòa, chất bột và ít chất xơ, nó sẽ gây tăng mức cholesterol xấu trong máu, dẫn đến tăng nguy cơ bị các bệnh tim mạch và có khả năng dẫn đến tình trạng than hu

4.Gan lợn

Gan lợn là loại thực phẩm chứa nhiều vitamin A và các nguyên tố vi lượng, nhưng lại có nhiều độc tố. Do nguồn thức ăn của lợn có thể chứa nhiều chất độc hại như phân bón, thuốc trừ sâu… Ngoài ra, ở những con lợn bị viêm gan hoặc ung thư, gan sẽ chứa nhiều virus và độc tố gây bệnh hơn.

5. Dưa muối chưa kỹ

Khi bạn ăn dưa muối cảm thấy có vị cay, hăng, hơi đắng thì đó là loại dưa muối chưa kĩ. Vì loại dưa này chứa nhiều nitrate, nên nếu ăn nhiều rất có hại cho cơ thể và làm giảm tuổi thọ, đồng thời tăng nguy cơ mắc các bệnh ung thư.

6. Các loại ngũ cốc

Nhiều nghiên cứu cho thấy, ngũ cốc nguyên hạt có liên quan đến sự phát triển của các bệnh tự miễn. Lectin có trong lúa mì có thể gây bệnh Lupus, suy giáp, bệnh chàm và các bệnh tự miễn khác ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.

7. Thức ăn chứa nhiều dầu, mỡ

Ăn nhiều đồ ăn chứa dầu sẽ gây ra các bệnh về dạ dày như: tiêu chảy, đau bụng, mất nước và ảnh hưởng xấu đến sức khỏe, đặc biệt là bệnh tim mạch. Nguyên nhân là do nhóm thực phẩm này có hàm lượng cholesterol rất cao, khi vào cơ thể sẽ gây ảnh hưởng xấu tới lưu thông, động mạch…

9. Thực phẩm nhiều muối

soi-than, suy-than, than-hu

Theo Hiệp hội Y khoa Texas (TMA) cảnh báo rằng, ăn những thức ăn có nhiều muối có thể gây tử vong sớm. Bởi lượng natri trong muối cao có thể gây ra soi than, đột quỵ và đau tim. Hơn nữa, lượng muối nạp vào cơ thể quá cao chính là một trong những nguyên nhân khiến huyết áp tăng cao, gây nguy hiểm cho sức khỏe tim mạch.

9. Xoài

Với những người nguy cơ bị thừa cân hay bị đái tháo đường thì không nên ăn nhiều xoài vì nó chứa hàm lượng đường cao, nếu ăn nhiều sẽ có nguy cơ bị thừa cân béo phì hoặc làm tăng lượng đường trong máu.

 

Tác dụng kỳ diệu của đâụ tương

Đậu tương là loại thực phẩm không còn xa lạ với mỗi người dân, nhất là các nhà nội trợ thì đậu tương cũng góp phần làm món ăn thêm phần giá trị về mặt dinh dưỡng cũng như thẩm mỹ hơn. Không những thế về mặt sức khỏe mà đậu tương cũng có vai trò không nhỏ vào công cuộc hạn chế và phòng tránh bệnh. Điển hình như bệnh về thận: suy thận…, tim mạch, khả năng sinh sản… Sau đây là những thông tin chi tiết giúp cho bạn đọc có cái nhìn rõ hơn về loại quả này.

Theo cơ sở dữ liệu dinh dưỡng quốc gia Mỹ thì một chén (155 gram) đậu tương đông lạnh sẽ chứa 189 calo, 1 gram bão hòa, 16 gram carbohydrate tổng số, 8 gram chất xơ, 3 gam đường và 17 gram protein. Một khẩu phần ăn như vậy cung cấp 10% nhu cầu canxi, 16% vitamin C, 20% sắt, 52% vitamin K và 121% nhu cầu folate hàng ngày của bạn. Đậu tương cũng chứa nhiều vitamin E, thiamin, riboflavin, niacin, B-6, acid pantothenic, choline, magiê, phốt pho, kali, kẽm, đồng và mangan.

soi-than, suy-than, than-hu

Lợi ích sức khỏe khi tiêu thụ đậu tương

Nhiều nghiên cứu đã cho thấy rằng việc tăng tiêu thụ các loại thực phẩm thực vật như đậu tương có thể giúp giảm nguy cơ béo phì và tỉ lệ tử vong, nguy cơ mắc bệnh tiểu đường, bệnh tim và thúc đẩy một làn da, tóc khỏe mạnh, cũng như tăng năng lượng, giảm cân.

Các isoflavone (một loại hợp chất chống oxy hóa phytoestrogens) trong đậu tương có mối liên kết với khả năng giảm nguy cơ loãng xương. Canxi và magiê trong đậu nành có thể giúp làm giảm các triệu chứng tiền kinh nguyệt, điều tiết lượng đường trong máu và ngăn ngừa chứng đau nửa đầu. Tiêu thụ cũng có thể giảm nguy cơ lão hóa và nhiều bệnh khác.

Dưới đây là một số tác dụng nổi bật khi tiêu thụ đậu tương trong chế độ ăn uống:

Phòng bệnh tim mạch: Protein trong đậu tương có thể thay thế cho protein động vật làm giảm lượng LDL (cholesterol xấu), nhờ đó có thể làm giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và cao huyết áp.

Phòng ngừa ung thư vú và ung thư tuyến tiền liệt: Các chất genistein, isoflavone có nhiều trong đậu nành có đặc tính chống oxy hóa giúp ngăn chặn sự phát triển của các tế bào ung thư. Ở phụ nữ, nó sẽ có tác động trong việc phòng ngừa ung thư vú trong khi ở nam giới là ung thư tuyến tiền liệt. Trong thực tế, tiêu thụ ít nhất là 10mg đậu tương (có thể là đậu tương được chế biến) mỗi ngày có thể làm giảm tái phát ung thư vú 25%.

soi-than, suy-than, than-hu

Giảm nguy cơ trầm cảm: Các folate trong edamame có thể giúp bạn tránh được các cơn trầm cảm bằng cách ngăn ngừa sự dư thừa homocysteine ​​hình thành trong cơ thể. Homocysteine có thể ngăn chặn máu và chất dinh dưỡng lên não bộ nên có thể gây ra trầm cảm. Homocysteine ​​dư thừa còn gây trở ngại cho việc sản xuất các hormone cảm giác tốt serotonin, dopamin và norepinephrin – những hormone tác động đến tâm trạng, giấc ngủ và sự ngon miệng khi ăn.

Phòng bệnh tiểu đường, bệnh thận(than hu): Những người bị bệnh tiểu đường loại 2 thường, bệnh thận sẽ gặp phải tình trạng cơ thể bài tiết quá nhiều protein trong nước tiểu. Những người tiêu thụ protein trong đậu tương sẽ tiết ra ít protein hơn những người tiêu thụ protein động vật, do đó, nguy cơ bị bệnh thận: soi than…, tiểu đường cũng giảm đi.

Tăng cường khả năng sinh sản: Theo nghiên cứu của Đại học Harvard, phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ, tiêu thụ chất sắt từ các nguồn thực vật như đậu tương, rau bina, đậu, bí đỏ, cà chua, củ cải đường… sẽ thúc đẩy khả năng sinh sản. Phụ nữ cũng cần lưu ý bổ sung đầy đủ lượng axit folic cần thiết khi mang thai để bảo vệ chống lại các khuyết tật ống thần kinh ở trẻ sơ sinh. Tiêu thụ một cốc đậu tương mỗi ngày cung cấp 121% nhu cầu folate hàng ngày.

Tăng mức năng lượng: Nếu không bổ sung đủ chất sắt trong chế độ ăn uống, hiệu quả sử dụng năng lượng của cơ thể bạn bị ảnh hưởng trầm trọng và bạn dễ bị kiệt sức do thiếu năng lượng. Đậu tương là một nguồn chứa sắt nhiều như đậu lăng, rau chân vịt và trứng… nên bạn có thể tiêu thụ chúng để cung cấp năng lượng cho mình.

Chống viêm: Choline là một chất dinh dưỡng rất quan trọng nhằm hỗ trợ cơ thể chúng ta trong giấc ngủ, chuyển động cơ bắp, học tập và trí nhớ. Choline cũng giúp duy trì cấu trúc của màng tế bào, hỗ trợ trong việc truyền tải các xung thần kinh, hỗ trợ trong việc hấp thu chất béo và làm giảm viêm mãn tính. Choline có nhiều trong đậu tương, vậy nên, đây được coi là thực phẩm có tác dụng chống viêm hiệu quả cho cơ thể.

Các bài thuốc nên có trong tủ bếp

 

  1. Gừng

Gừng trị chứng co rút kỳ kinh nguyệt. Hơn 2000 năm trước, gừng được biết đến với khả năng cải thiện lưu thông máu, giảm viêm, co rút kỳ kinh nguyệt: đau bung kinh.

Bằng cách kết hợp gừng vào các món ăn hoặc thêm gừng vào tách trà nóng sẽ tốt cho phụ nữ trong giai đoạn này.

  1. Việt quất

Việt quất tăng cường sức khỏe đường tiết niệu. Việt quất chứa proanthocyanidins, một hợp chất có khả năng loại bỏ các vi khuẩn gây viêm nhiễm đường tiết niệu: soi than.

Chất này từng được chứng minh có khả năng ngăn ngừa nhiễm trùng bằng cách ngăn không cho vi khuẩn bám vào thành bàng quang.

  1. Bột yến mạch

Bột yến mạch chữa bệnh chàm. Chứng viêm da có thể dễ dàng bị đánh bay bằng các thực phẩm trong bữa ăn hàng ngày như bột yến mạch.

Cụ thể, bằng cách pha 1/3 chén bột yến mạch vào nước ấm, khuấy đều để tắm trong vòng 10 phút sẽ có tác dụng bất ngờ.

  1. Muối

Muối biển trị da khô. Không cần đến những mỹ phẩm đắt tiền cho vùng da khô, sần sùi vùng đầu gối, khuỷu tay, bạn chỉ cần sử dụng một chút muối biển để chà vào là được. Làm nên sự kỳ diệu này là nhờ cexfoliator có trong muối.

Tuy nhiên, bạn không nên sử dụng muối cho vùng da ở mặt, cánh tay và các vùng da nhạy cảm khác hay ăn quá nhiều để làm tổn thương đến thận dẫn đến than hu

  1. Dưa chuột

Trị sưng mắt bằng dưa chuột. Dưa chuột chứa tới 95% nước, chính vì vậy khi dùng lát dưa mỏng đắp lên mắt, nhiệt độ thấp sẽ giúp các mạch máu co lại, có tác dụng giảm viêm.

Nhiều chuyên gia cũng khẳng định, tận dụng dưa chuột đắp lên mắt 10 phút tốt hơn nhiều so với việc dùng đá lạnh chườm lên.

  1. Mận

Ăn mận trị táo bón. Mận sấy khô giàu chất xơ không hòa tan, một chất dinh dưỡng quan trọng giúp cơ thể chống táo bón.

Không phải đến bây giờ mận khô mới được biết đến với công dụng thần kỳ này. Từ lâu, mận được xem là thuốc nhuận tràng tự nhiên nhờ chất sorbitol và dihydrophenylisatin dồi dào trong nó.

  1. Đường

Ăn đường trị nấc. Thay vì cố gắng uống thật nhiều nước, bạn có thể trị nấc bằng cách thưởng thức một chút đường.

Sau khi ăn, bạn cũng nên cần uống thêm vài ngụm nước. Vị ngọt của đường sẽ làm sao nhãng các dây thần kinh và ngăn chặn chúng co thắt.

  1. Táo

Táo trị chứng ợ nóng. Ngoài việc hạn chế sử dụng các loại thực phẩm có tính chất kích thích như soda, thịt bò và các loại đồ chiên, bạn có thể ăn thêm táo để tránh trào ngược axit hiệu quả.

Trong táo chứa pectin, một chất xơ hòa tan có khả năng hấp thụ axit trong dạ dày. Lưu ý, thưởng thức loại táo ngọt sẽ có tác dụng hơn nhiều so với các quả táo có vị chua.

  1. Ngệ

Dùng nghệ tránh nhiễm trùng. Ở Ấn Độ, người dân suy tôn nghệ như một loại “bột thánh” có tác dụng ngăn ngừa nhiễm trùng và điều trị vết thương.

Có được khả năng thần kỳ này là nhờ chất curcumin có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa mạnh. Ngoài ra, curcumin còn được ghi nhận khả năng ức chế sự sinh sôi nảy nở của các loại vi khuẩn

Điểm danh “thủ phạm” gây nên suy thận

Hiện nay, với sự tác động của môi trường cũng như chế độ sinh hoạt không hợp lý dẫn đến tình trạng bệnh nhân mắc suy thận đang có tỉ lệ tăng cao. Nguyên nhân dẫn đến suy thận chủ yếu là do soi than, tim mạch… Chính vì thế cần có những thông tin chi tiết về bệnh để có những phương pháp điều trị cách hiệu quả nhất.

Nhiều bi kịch khi thận suy

Lọc sạch máu là chức năng quan trọng nhất của thận. Thức ăn, thuốc… sau khi đưa vào cơ thể được hấp thụ và chuyển hoá. Cặn bã từ quá trình chuyển hoá này sẽ được thải qua thận; khi thận suy, chất cặn bã không được đào thải sẽ ứ trệ trong cơ thể.

Bên cạnh đó, thận còn điều chỉnh lượng nước cho cơ thể: khi lượng nước nhập vào nhiều, thận sẽ tăng đào thải (tiểu nhiều); khi cơ thể thiếu nước, thận sẽ tăng tái hấp thu nước (tiểu ít lại). Khi thận suy, quá trình điều hoà nước bị rối loạn, sẽ xảy ra tình trạng thừa nước (phù).

suy than man

Thận cũng là nơi điều chỉnh các ion quan trọng như ion natri, kali giúp cơ thể có một tình trạng ổn định về các ion này. Khi thận suy, cơ thể sẽ ứ đọng ion natri, kali gây nhiều biến chứng nguy hiểm.

Thận còn tham gia tạo máu: thận sản xuất ra hormon erythropoetin, giúp cơ thể tạo máu (hồng cầu). Khi thận suy, cơ thể thiếu hormon này và sẽ có biểu hiện thiếu máu (da xanh xao, nhợt nhạt, chán ăn, buồn nôn…); tham gia điều hoà ổn định huyết áp: huyết áp trong cơ thể được giữ ở mức ổn định, an toàn nhờ sự phối hợp nhiều hệ cơ quan trong đó có thận; khi suy thận, cơ thể thường bị ứ trệ muối, nước… gây tăng huyết áp.

Thận còn tham gia vào quá trình điều hoà canxi, phosphat; khi suy thận, cơ thể người bệnh sẽ thiếu canxi gây biến chứng xương và thừa phospho.

Tác nhân gây suy thận thường gặp

Tiểu đường ngày nay được xem là nguyên nhân hàng đầu gây suy thận ở các nước đã phát triển và đang có xu hướng tăng nhanh ở Việt Nam. Tiểu đường còn gây nhiều biến chứng lên các hệ cơ quan khác như tim mạch, mắt, thần kinh… Số người mắc bệnh tiểu đường ngày càng tăng thì tỷ lệ người tiểu đường có biến chứng thận (suy thận) càng cao.

suy than

Huyết áp cao không được kiểm soát tốt đầu tiên sẽ gây tiểu ra đạm (đạm niệu), sau đó gây suy thận.

Một số thuốc có thể gây tổn thương thận, đặc biệt là khi dùng dài ngày, liều không thích hợp. Dưới đây là một số thuốc thường gặp có thể gây độc cho thận: thuốc kháng viêm không steroid; kháng sinh nhóm aminoglycoside; thuốc kháng lao; thuốc, hoá chất điều trị ung thư; thuốc cản quang; một số thuốc đông y không rõ nguồn gốc… Việc sử dụng các thuốc này cần được bác sĩ hướng dẫn, kê đơn.

Một số bệnh thận – niệu: sỏi thận, trướng nước thận, viêm thận bể thận… là các bệnh thường gặp ở Việt Nam. Nếu không điều trị tốt, các bệnh này sẽ ảnh hưởng chức năng thận, dần dần gây biến chứng suy thận mạn. Các bệnh lý cầu thận như hội chứng thận hư, viêm cầu thận không được điều trị tốt cũng sẽ gây suy thận.

Một số bệnh lý nhiễm trùng có thể gây biến chứng thận và suy thận. Thí dụ: viêm cầu thận sau nhiễm khuẩn liên cầu, nhiễm khuẩn nặng do các vi khuẩn có độc lực cao có thể gây sốc nhiễm khuẩn và suy thận cấp.

Chấn thương nặng, dập nát cơ có thể gây suy thận cấp tính.

Ong đốt, rắn cắn, ngộ độc mật cá trắm cỏ… vẫn còn là các nguyên nhân gây suy thận cấp ở một số vùng nông thôn ở nước ta.

Một số đặc điểm về thay đổi lối sống có ảnh hưởng trực tiếp hoặc gián tiếp đến chức năng thận như ăn nhiều muối, đường, chất đạm, chất mỡ; ăn ít rau quả; ít vận động; stress; thuốc lá; thực phẩm, nước, môi trường…

Tuổi cao: đây không phải là bệnh.

Làm sao để ngừa suy thận?

Nếu có bệnh tiểu đường, cần điều trị tốt đường máu (ở mức bình thường) và thường xuyên kiểm tra chất đạm trong nước tiểu (dấu hiệu của bệnh thận). Điều trị tốt bệnh lý tăng huyết áp. Điều trị tốt bệnh tăng mỡ máu.

Không hút thuốc lá: các nhà khoa học đã chứng minh rằng hút thuốc là một yếu tố gây ra tiểu đạm (tổn thương thận). Không uống nhiều rượu. Nên ăn các thức ăn có lợi như ít muối, ít chất béo, ăn nhiều cá, rau quả (trái cây, rau quả tươi; cá, thịt, gia cầm như gà, vịt…; củ hành, tiêu, chanh, gừng…)

Uống đủ nước: 2 – 3 lít/ngày tuỳ mức vận động, thời tiết. Thể dục đều đặn. Không tự ý dùng thuốc bừa bãi. Dùng thuốc ức chế men chuyển hoặc ức chế thụ thể men chuyển. Khám bác sĩ chuyên khoa thận học định kỳ sáu tháng hoặc một năm. Khi khám thận, cần chú ý kiểm tra huyết áp; nước tiểu: đạm, hồng cầu, bạch cầu; xét nghiệm máu: ure, creatinin.

 

Chữa sỏi thận với nước chanh

Quả chanh là loại thực phẩm cũng không còn xa lạ với mỗi người khi được nhắc đến. Nhất là trong những ngày nắng nóng thì lợi ích của quả chanh giữ vai trò không nhỏ. Vào mùa nóng, lượng nước mất qua đường mồ hôi nhiều, cơ thể có khuynh hướng thiếu nước, nước tiểu đậm đặc hơn nên dễ có khuynh hướng tạo sỏi và những viên sỏi đang tồn tại dễ phát triển. Chính vì thế chanh là loại quả mà có thể làm giảm hạn chế soi than

Sỏi thận là gì?

Sỏi thận là tình trạng một hoặc vài viên sỏi kết tụ nơi thận hoặc đường tiểu ngăn trở việc bài tiết nước tiểu. Sỏi thận hình thành qua thời gian dài, người bệnh thường chỉ biết được từ những cơn đau quặn dữ dội ở vùng bụng dưới và được xác định qua chụp hình Xquang hoặc siêu âm.

quachanh

Nguyên nhân

Sỏi thận được tạo thành khi hội đủ những yếu tố:

–  lượng nước tiểu ít,

– nước tiểu có nồng độ cao một số chất có khuynh hướng lắng đọng như: oxalat, calci, acid uric,

–  không có đủ những chất có khả năng hòa tan những chất này để ngăn ngừa sự kết tủa.

Nước chanh chữa sỏi thận

Quan trọng nhất trong số những chất có chức năng hòa tan nhiều loại chất khoáng có khuynh hướng kết tủa thành sỏi là citrate và quả chanh là nguồn rau quả tự nhiên có hàm lượng cao nhất hoạt chất này.

Một nghiên cứu tại Trung tâm sỏi thận tổng hợp Trường Đại học California ở San Diego vừa cho biết: uống nước chanh hàng ngày là một phương pháp đơn giản để chống lại việc tạo thành những viên sỏi ở thận hoặc đường tiểu, than hu . Theo TS. Roger L. Sur, Giám đốc Trung tâm, uống 120ml nước chanh pha với với 2 lít nước mỗi ngày đã giảm tỉ lệ tạo sỏi từ 1 xuống còn 0,13 viên ở những bệnh nhân đã bị sỏi thận.

than hu

Trước đây, một nghiên cứu của các nhà khoa học Trường Đại học Duke cũng cho thấy uống nước chanh có vai trò ngăn chặn việc tái phát sỏi thận. Trong thử nghiệm này, 12 bệnh nhân sỏi thận được cho dùng thêm nước chanh trong chế độ ăn uống hàng ngày trong 4 năm. Kết quả cho thấy những người này đã giảm đi hiện tượng phát triển sỏi và không ai trong số này phải dùng thêm thuốc để điều trị sỏi trong suốt thời gian trên.

Ngoài citrate, thường uống nước chanh còn có tác dụng cung cấp lượng nước đủ để giảm nồng độ của các muối khoáng trong nước tiểu. Do đó, các chuyên gia khuyến cáo nên uống đủ để có tối thiểu từ 1,5 – 2 lít nước tiểu mỗi ngày.

Tránh ăn mặn và quá nhiều chất đạm

Ngoài việc uống nước chanh, tránh ăn mặn và không nên ăn quá nhiều chất đạm là 2 yêu cầu quan trọng đối với người bị sỏi thận tránh tình trạng dẫn đến suy thận. Muối ăn gia tăng nguy cơ lắng đọng sỏi. Do đó, người bệnh cần lưu ý tránh những thực phẩm công nghiệp có hàm lượng muối cao và giảm muối trong nêm nếm. Ăn nhiều đạm vừa buộc thận phải làm việc quá sức vừa làm gia tăng một số chất cặn bã có khuynh hướng lắng đọng trong nước tiểu. Do đó, người bị sỏi thận không nên ăn quá 100g cá, thịt mỗi ngày.

 

Thận hư với các thực phẩm cần tránh

 

Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn cho người bệnh

Giàu chất đạm (protein): Do mất nhiều protein qua nước tiểu, làm giảm protein máu, giảm áp lực keo gây phù, teo cơ, suy dinh dưỡng, do đó chế độ ăn phải bù đủ lượng đạm cho chuyển hoá của cơ thể và số lượng đạm mất qua nước tiểu, nhưng cũng không nên ăn quá nhiều đạm vì có thể sẽ làm xơ hoá cầu thận dẫn đến suy thận.

Lượng đạm trung bình 1 ngày = 1g/1kg/ngày + lượng protein mất qua nước tiểu trong 24 giờ. Trong đó 2/3 là đạm động vật có giá trị sinh học cao từ thịt cá, tôm, cua, trứng, sữa. 1/3 là đạm thực vật từ gạo, mì, đậu, đỗ…

Cấu trúc của thận.

Năng lượng: Đảm bảo đủ năng lượng từ 35-40 kcalo/kg/ngày.

Chất béo: Nên giảm ăn chất béo (20-25g/ngày). Do rối loạn chuyển hoá lipid máu, tăng cholesterol, vì vậy không nên ăn các loại thực phẩm chứa nhiều cholesterol như óc, lòng, các loại phủ tạng động vật, bơ, mỡ, trứng; đặc biệt nên tránh quan niệm “ăn thận bổ thận” vì trong thận (bầu dục) có chứa nhiều cholesterol. Khi chế biến thức ăn nên hấp, luộc, hạn chế xào, rán, quay. Nên dùng các loại dầu thực vật như: dầu đậu tương, dầu hạt cải, dầu lạc. dầu vừng để thay thế mỡ.

suy than

Các vitamin, muối khoáng và nước: Lượng nước trong chế độ ăn và uống hằng ngày bằng lượng nước tiểu bài tiết ra + 500ml. Ăn nhạt, bớt muối, mì chính: 1-2g muối/ngày. Ăn nhiều các loại thực phẩm có chứa nhiều vitamin C, beta caroten, vitamin A, selenium (như các loại rau xanh, quả chín có màu đỏ và vàng: đu đủ, cà rốt, xoài, giá đỗ, cam…) vì các loại vi chất dinh dưỡng nêu trên có tác dụng chống ôxy hoá, chống tăng các gốc tự do – là những chất xơ hoá cầu thận, chống dẫn đến suy thận, than hu. Trong trường hợp tiểu ít và có kali máu tăng thì phải hạn chế rau quả.

Những thực phẩm nên dùng cho bệnh nhân

Chất đường bột: các loại gạo, mì, khoai sắn, đều dùng được.

Chất béo: các loại dầu thực vật (dầu đậu tương, dầu mè, lạc, vừng…).

Chất đạm: các loại thịt nạc, cá nạc, trứng sữa, đậu đỗ… Nên sử dụng sữa bột tách bơ (sữa gầy) để tăng cường đạm và canxi.

Các loại rau quả: ăn được tất cả các loại rau quả như người bình thường, trừ trường hợp tiểu ít thì phải hạn chế rau quả.

Số lượng thực phẩm nên dùng trong một ngày:

Gạo tẻ: 250-300g, thịt nạc hoặc cá nạc: 200g, dầu ăn: 10-15g, rau: 300-400g, quả: 200-300g, muối ăn: 2-4g, sữa tách bơ: 25-50g, đường: 10g.

Lưu ý: Ăn nhạt hoàn toàn trong giai đoạn phù, khi hết phù có thể ăn 2 thìa cà phê nước mắm 1 ngày.

 

Những thực phẩm không nên dùng hoặc hạn chế dùng

Hạn chế ăn chất béo bằng cách chế biến các món hấp, luộc. Hạn chế xào, rán, mỡ động vật. Không ăn các phủ tạng động vật như tim, gan, thận, óc, dạ dày… Trứng chỉ nên ăn 1-2 quả/tuần. Nếu bệnh nhân không tiểu được thì không nên ăn các loại quả có hàm lượng kali cao như cam, chanh, chuối, dứa, mận…

Việc kiểm soát về mặt y học sự tái phát bệnh sỏi thận đòi hỏi chế độ ăn kiêng và những thay đổi về thói quen sống cũng như điều trị, chẳng hạn như việc thêm vào cơ thể muối kali citrate, chất đã được chứng minh có thể giảm tỉ lệ hình thành sỏi thận mới ở bệnh nhân sỏi thận. Nhưng nhiều bệnh nhân lại không dung nạp kali citrate bởi nó có tác dụng phụ tới dạ dày – ruột. Trong những trường hợp như thế, việc bổ sung chất citrate (có trong nước cam) có thể được xem như một loại thuốc. Nước cam có thể đóng vai trò quan trọng trong việc kiểm soát bệnh sỏi thận và có thể được coi là một lựa chọn cho các bệnh nhân không dung nạp chất kali citrate.

 

(sưu tầm)

Những loại thuốc dành cho bệnh nhân suy thận

Thiếu máu

Thiếu máu xuất hiện khi bệnh nhân không có đủ số lượng hồng cầu; thiếu máu làm bệnh nhân:

* mệt mỏi

* thiếu năng lượng khi tập thể dục

* khó tập trung

* tìm phải làm việc nhiều hơn

Phần lớn bệnh nhân suy thận, các bệnh nhân suy than giai đoạn cuối cần phải lọc máu đều bị thiếu máu, do thận tạo ra hóc-môn erythropoietin, đây là hóc-môn có nhiệm vụ giữ số hồng cầu ở mức bình thường, nhưng khi bị suy thận thì nó sẽ không sản xuất ra hóc-môn này nữa.

Kể từ năm 1989, đã có thể tiêm erythropoietin cho bệnh nhân. Phần lớn bệnh nhân suy thận mãn mà chưa đến mức phải chạy thận nhân tạo, bị thiếu máu sẽ tiêm 1 mũi trực tiếp. Đối với bệnh nhân phải lọc máu, sẽ tiêm hóc-môn này trong quá trình lọc máu bằng cách tiêm tĩnh mạch vào luôn ống trả lại máu của hệ thống máy lọc.

Bình thường, hồng cầu chiếm 36-44% số lượng máu, phần còn lại là bạch cầu, tiểu cầu và huyết tương. Trước khi có thuốc tiêm Erythropoietin, phần lớn bệnh nhân suy thận hồng cầu chỉ đạt 20-26%. Thông thường, cần truyền máu để giữ hồng cầu ở mức cần thiết. Hiện nay, với các chữa trị đầy đủ, bệnh nhân suy thận phải lọc máu đạt mức hồng cầu tiêu chuẩn. Hóc-môn erythropoietin dùng cho bệnh nhân được dùng dưới những tên dược phẩm: Procrit®, Epogen®, ARANESP® hoặc epoietin alpha.

 

Sắt

Để giúp Erythropoietin hoạt động có hiệu quả, cần phải có thêm chất sắt để tạo hồng cầu. Nếu không có chất sắt, sẽ tạo ra ít hồng cầu hơn và những hồng cầu mới được tạo ra kích cớ cũng bé hơn và sẽ mang được ít ô-xy hơn. Một số lượng nhỏ hồng cầu sẽ bị mất đi trong quá trình lọc máu. Nếu chất sắt không được thay thế, bệnh nhân suy thận phải lọc máu sẽ bị thiếu chất sắt và Erythropoietin sẽ không hoạt động tốt được. Chính vì vậy, bệnh nhân chạy thận nhân tạo cần bổ sung thêm chất sắt.

Có thể dùng chất sắt qua đường uống, tuy nhiên cách này không đem lại hiệu quả lắm, vì phần lớn bệnh nhân thấy khó chịu và bị táo bón. Vì vậy, rất nhiều trung tâm lọc máu tiêm chất sắt vào tĩnh mạch cho bệnh nhân trong quá trình lọc máu. Xét nghiệm máu thông thường cũng có thể cho biết bệnh nhân cần bổ sung thêm chất sắt hay không. Có 3 loại thuốc bổ sung chất sắt dùng qua đường tiêm tĩnh mạch được biết dưới tên dược phẩm InFeD®, Ferrlecit® and Venofer®. Vì InFeD® có thể gây phản ứng thuốc, nên hiện nay, phần lớn các Trung tâm lọc máu dùng Ferrlecit® hoặc Venofer®. Cùng với việc dùng hóc-môn Erythropoietin và bổ sung chất sắt đầy đủ, hơn 90% bệnh nhân có thể thấy khoẻ mạnh bởi họ có đủ số lượng hồng cầu.

 

Bệnh về xương và vấn đề vôi hoá

Bệnh nhân suy thận mãn phải lọc máu có thể bị mất những khoáng chất cần thiết cho xương nhưng can-xi và phốt-pho. Can-xi và phốt-phi cũng có thể trộn lẫn nhau, trở nên cứng hơn và tích tụ (tạo thành vôi hoá) trong mạch máu nhỏ ở chân, ruột và tim. Dẫn đến phải cắt bỏ xương, hoại tử ruột hay suy tim. Bệnh về xương và vôi hoá do chế độ ăn kiêng thiếu can-xi, phốt-pho, vitamin D và thiếu hóc-môn PTH (hóc-môn tuyến cận giáp). PTH được tạo ra bởi 4 tuyến nhỏ nằm trên bề mặt của tuyến giáp ở cổ.

Vitamin D kiểm soát độ cân bằng của can-xi, phốt-pho và PTH. Ở bệnh nhân suy thận, than hu Vitamin chỉ lấy từ ánh sáng mặt trời và từ thực ăn là không đủ. Khi mức PTH cao, sẽ bị viêm sưng ở xương, can-xi và phốt-pho sẽ mất đi. Do bị suy thận, thận không loại bỏ được phốt-pho dư thừa trong máu, chạy thận nhân tạo cũng chỉ loại bỏ được số lượng phốt-pho rất ít; Phốtpho và canxi sẽ tích tụ dần và  trở nên cứng hơn ở trong các mạch máu. Phòng ngừa quá trình này có thể bằng cách ăn kiêng hoặc dùng thêm thuốc phosphorus binders.

 

Phosphorus binders

Ngay cả bệnh nhân theo chế độ ăn kiêng hạn chế lượng phốt-pho vẫn bị lượng phốt-pho cao nếu như không dùng phosphorus binders; thuốc sẽ giúp cơ thể không hấp thụ phốt-pho từ thực phẩm ăn vào.

Calcium-containing binders có hiệu quả trong việc ngăn chặn cơ thể hấp thu phốt-pho từ trong ruột. Calcium acetate, được biết đến dưới tên PhosLo®, là một loại phosphorus binder phổ biến.  Có rất nhiều loại khác, thường chứa calcium carbonate.  Kể cả Tums®, cũng là một loại calcium carbonate, có thể đem lại hiệu quả tốt. Phần lớn bệnh nhân sẽ dùng 3 đến 6 viễn trong mỗi bữa ăn.

Một số can-xi từ những binders này có thể được hấp thụ vào máu và tích tụ trong mạch máu cũng có thể phá huỷ một số bộ phận. Hơn 5 năm qua, thuốc Renagel® (sevelamer) đã được dùng như  phosphate binder. Thuốc này tổng hợp cả phốt-pho trong đường ruột mà không gồm can-xi. Hầu hết thuốc giảm lượng phốt-pho trong máu cần phải được dùng trong bữa ăn. Kể cả loại thuốc mới Fosrenol® (lanthanum carbonate), thuốc này có tác dụng như những loại khác nhưng tiến bộ hơn là loại thuốc có thể nhai được.

 

Vitamin D

Mặc dù hạn chế thức ăn có chứa hàm lượng phốt-pho cao, Vitamin D vẫn là chất quan trọng để duy trì mức PTH bình thường và giữ cho xương khoẻ. PTH cao có thể làm viêm sưng ở xương, cơ và gân; thiếu canxi và phốt-pho ở xương có thể là nguyên nhân làm bệnh nhân chạy thận nhân tạo thấy ngứa.

Uống Vitamin D có thể ngăn chặn mức PTH cao ở bệnh nhân suy thận. Hiện nay, 2 loại thuốc phổ biến là Rocaltrol® (calcitriol) và Hectorol® (doxercalciferol). Những loại thuốc này có tác dụng tốt hơn ở bệnh nhân suy thận chưa phải lọc máu; vì vậy, ở bệnh nhân chạy thận nhân tạo, để tốt hơn sẽ  tiêm qua tĩnh mạch trong khi lọc máu tránh khả năng dẫn đến bị soi than

Một loại Vitamin D khác là Zemplar® (paricalcitol). Ở nhiều khía cạnh, nó gần giống với 2 loại trên, nhưng nó có thể giảm nguy cơ làm tăng mức can-xi trong máu (thuốc tiêm tĩnh mạch được biết dưới tên là Calcijex®).

Một thế hệ thuốc mới được gọi là “calcimemetics” cũng đang phát triển. Một loại thuốc uống tên Sensipar® (cinacalcet) có tác dụng khá cao trong việc giảm mức PTH. Loại thuốc này có từ năm 2004, và mới được dùng ở bệnh nhân lọc máu và những chức năng chính xác của thuốc vẫn đang được xem xét.

 

Các Vitamins và khoáng chất

Quá trình lọc máu đã loại bỏ một lượng lớn các vitamin hoà tan trong nứoc như Vitamin C, B-complex vitamins và folic acid.  Ăn uống tốt có thể bù được lượng đã mất, nhưng phần lớn bệnh nhân lọc máu thường ăn kém. Các chuyên gia về thận cho rằng, dùng Vitamin nhóm B tổng hợp B-complex vitamin, cùng với folic acid là một biện pháp bảo vệ tốt đối với bệnh nhân ăn kém. Một vài loại thuốc Vitamin có thể dùng là Nephro-Vite®, Nephrocaps® và Nephroplex®.

 

Cảm giác ngứa

Rất nhiều bệnh nhân lọc máu thấy ngứa và bị khô da. Vì vậy, điều quan trọng là biết vì sao bị như vậy và cách chữa trị, có thể dùng các loại kem bôi và thuốc uống kháng histamine, một vài tên thuốc Benadryl® (diphenhydramine), Atarax®, Vistaril® (hydroxyzine) hoặc Zyrtec® (loratadine).

 

Chuột rút

Một số bệnh nhân bị chuột rút, không chỉ trong lúc lọc máu mà ngay cả trong đêm khi đang ngủ. Có thể là do lượng nước rút quá nhanh và quá trình điện phân vào – ra trong khi lọc máu. Quinine sulfate có thể giúp bệnh nhân phòng ngừa được chứng chuột rút, dùng trước khi lọc máu hay trước khi đi ngủ.

 

Một số loại thuốc khác

Có rất nhiều loại thuốc khác có thể dùng, có thể không chỉ cho bệnh nhân lọc máu mà cho những bệnh liên quan đến suy thận.

Bệnh nhân bị tiểu đường chiếm 40% tổng số bệnh nhân lọc máu. Những bệnh nhân này cần kiểm soát nhiều hơn, không chỉ với việc ăn kiêng, mà với cả các loại thuốc và việc tiêm insulin để giữ được mức đường huyết ổn định.

Bệnh nhân bị huyết áp cao cần duy trì mức cân ổn định, theo một chế độ ăn kiêng ít muối và dùng thuốc hạ huyết áp. Vì bệnh tim cũng là một trong những bệnh mà bệnh nhân suy thận phải tính đến, mức homocysteine cao thường thấy ở bệnh nhân lọc máu. Dùng Acid folic liều cao có thể giảm mức homocysteine; đồng thời Acid Folic cũng có thể ngăn ngừa bệnh tim ở những bệnh nhân suy thận chưa bị bệnh tim.

Bài thuốc từ cây, lá chữa sỏi tiết niệu

Sỏi đường tiết niệu là 1 bệnh lý có người mắc phải hiện nay. Ngoài phương pháp chữa trị bằng phương pháp Tây y theo đơn của bác sĩ thì cũng có các phương pháp điều trị bằng Đông y. Điển hình là các bài thuốc dân gian phổ biến, được điều chế từ các loại cây và lá.

Lá giang

Có tên khoa học  là Ecdysanthera rosea, thuộc họ trúc đào. Cây lá giang thường hay mọc hoang ở vùng đồi núi, bìa rừng. Nhân dân thường dùng để nấu canh chua và làm thuốc giải nhiệt. Cây lá giang có vị chua, tính mát. Có tác dụng thanh nhiệt, tiêu viêm, lợi tiểu, chỉ thống (giảm đau), bài thạch (chữa sỏi tiết niệu, soi than )…

lagiang

Cách dùng: Lá giang tươi (có thể dùng cả dây) 200g. Sắc uống ngày một thang, chia nhiều lần uống trong ngày. Uống liên tục trong nhiều ngày.

Kết quả nghiên cứu cho thấy dùng nước sắc lá giang cho bệnh nhân sỏi thận uống trong 1 tháng liên tục thì 67% số bệnh nhân đã đái ra sỏi.

 

Ô rô nước

Có tên khoa học Acanthus ilicifolius Linn. Thường mọc hoang ở vùng nước lợ. Cây có tác dụng chữa các bệnh như viêm đường tiết niệu, sỏi tiết niệu, khó tiêu, rắn cắn, thấp khớp, hen, đau dây thần kinh.

oro

Cách dùng: Rễ cây ô rô nước 12-20g, cam thảo dây (hoặc cam thảo Bắc) 10g. Sắc uống ngày một thang, chia 2-3 lần uống trong ngày. Đợt điều trị 10-15 ngày, có thể dùng dài ngày nếu sỏi to.

 

Kim tiền thảo

cay-kim-tien-thao

Có tên khoa học Desmodium styracifolium (Osb) Merr, thuộc họ cánh bướm Fabaceae. Còn có tên gọi vảy rồng, mắt rồng, mắt trâu, đồng tiền lông. Kim tiền thảo có vị ngọt nhạt, tính mát, thanh nhiệt, lợi thủy, thông đường niệu…, thường dùng chữa viêm thận phù thũng, than hu, viêm gan vàng da, suy than,  sỏi bàng quang, sỏi túi mật, sỏi tiết niệu. Liều dùng 80g sắc uống, hoặc phối hợp với các vị khác.

Bài 1: Kim tiền thảo 20-30g, cam thảo dây (hoặc cam thảo Bắc) 6g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần. Uống lâu dài có thể làm tan sỏi.

Bài 2: Kim tiền thảo 30g, thạch cao 40g, đậu ván trắng 30g, cam thảo dây 6g. Sắc uống ngày 1 thang.

 

Dứa dại

Có tên khoa học là Pandanus tectoriuss Sol. Thuộc họ dứa dại Pandanaceae. Còn gọi với tên là dứa gai, dứa thân gỗ. Được dùng chữa các bệnh tiết niệu, gan, mẩn ngứa, trĩ…

dua-dai

Bài 1: Rễ dứa dại 30g, sắc uống ngày 1 thang.

Bài 2: Quả dứa dại 50g, kim tiền thảo 20g, mã đề 20g, cam thảo dây 6g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần uống trong ngày. Uống liên tục hàng tháng.

Bài 3: Quả dứa dại 50g, quả chuối hột 30g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần uống trong ngày.

 

Thạch vĩ

Có tên khoa học Pyrrosia lingua (Thunb) Faraell. Thuộc họ ráng Polypodiaceae. Còn gọi là cây luỡi mèo. Thường mọc bám trên đá hoặc thân cây. Toàn cây hay thân rễ được thu hái dùng làm thuốc. Thạch vĩ có vị đắng, hơi cay, tính hàn, vào hai kinh phế và bàng quang. Có tác dụng thanh nhiệt chỉ huyết, tiêu thũng, tán kết, lợi tiểu… Thường dùng chữa các bệnh viêm đường tiết niệu, sỏi tiết niệu.

THACHVY

Bài 1: Thạch vĩ 12g, cam thảo dây 6g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần uống trong ngày.

Bài 2: Thạch vĩ 12g, bòng bong 30g, kim tiền thảo 20g. Sắc uống ngày 1 thang, chia 2-3 lần uống trong ngày.

Điều trị sỏi tiết niệu bằng phương pháp Đông y có kết quả tốt nhưng phải theo dõi xét nghiệm chức năng thận và có chỉ định điều trị bảo tồn đúng đắn sẽ giúp người bệnh tránh được phẫu thuật và các nguy cơ tai biến của ca phẫu thuật.

(sưu tầm)